Τα υψηλότερα επίπεδα καμένων εκτάσεων από δασικές πυρκαγιές των τελευταίων δεκατριών ετών, στα τέλη Ιουλίου, κατέγραψε το βραβευμένο σύστημα υπηρεσιών FireHub της Επιχειρησιακής Μονάδας BEYOND του ΙΑΑΔΕΤ/ΕΑΑ. Από το Σάββατο, 15 Ιουλίου η Πυροσβεστική Υπηρεσία έχει κληθεί να παρέμβει σε εξήντα ένα σοβαρά περιστατικά δασικών πυρκαγιών. Οι δεκατρείς από αυτές ήταν μεγάλης ή και πολύ μεγάλης έκτασης, ενώ σε δύο περιπτώσεις, στα Δερβενοχώρια και στη Ρόδο, οι πυρκαγιές συνέχισαν να εξαπλώνονται και εξελίσσονται για αρκετές ημέρες. H Επιχειρησιακή Μονάδα BEYOND του ΙΑΑΔΕΤ/ΕΑΑ έχοντας αναπτύξει το βραβευμένο σύστημα υπηρεσιών FireHUB, προσφέρει ένα εύρος υπηρεσιών για την πρόβλεψη ρίσκου πυρκαγιάς, την παρακολούθηση ενεργών μετώπων σε πραγματικό και σχεδόν πραγματικό χρόνο αλλά και την λεπτομερή αποτίμηση των καμένων εκτάσεων. Με βάση τα δεδομένα που έχουν συλλεχθεί από το FireHUB και το Ευρωπαϊκό Σύστημα Πληροφοριών για Δασικές Πυρκαγιές (EFFIS) (Πίνακας 1), φαίνεται πως βρισκόμαστε σε μία πολύ δύσκολη χρονιά όσον αφορά στις δασικές πυρκαγιές. Μελετώντας τις συνολικές καμένες εκτάσεις στη χώρα μας, την περίοδο 2010 έως 2023, προέκυψε ότι οι δασικές πυρκαγιές των τελευταίων δύο εβδομάδων έχουν προκαλέσει σημαντική αύξηση στις καμένες εκτάσεις, σημειώνοντας τα υψηλότερα επίπεδα που έχουν καταγραφεί στα τέλη Ιουλίου, τα τελευταία 13 χρόνια. 

Οι πέντε μεγαλύτερες πυρκαγιές

Συνολικά έχουν καεί περί τα 40.000 εκτάρια, έκταση σχεδόν διπλάσια από την περσινή (2022) και τριπλάσια του 2020. Οι πέντε μεγαλύτερες πυρκαγιές που έχουν σημειωθεί φέτος στον ελλαδικό χώρο είναι οι παρακάτω: Στις 17/07 ξέσπασαν τρεις (3) φωτιές στην ευρύτερη περιοχή της Αττικής: Στις 12:27 σε δασική έκταση στον Κουβαρά Αττικής, στις 14:38 στην Καλλιθέα Λουτρακίου και στις 17:08 ξεκίνησε η μεγάλη πυρκαγιά στα Δερβενοχώρια Βοιωτίας, η οποία παρέμεινε ενεργή μέχρι και τις 20/07. Στις 21:00 τοπική ώρα η εικόνα της διασποράς του καπνού από τις τρεις αυτές φωτιές είναι χαρακτηριστική, ενώ φαίνεται ότι μεταφέρεται μεγάλος όγκος μικροσωματιδίων προς νοτιοδυτικά (Εικόνα 1). Στις 18/07 και ώρα 19:11 καταγράφηκε η έναρξη της δασικής πυρκαγιάς στην περιοχή ‘Εμπωνας της Ρόδου, ενώ στις 23/07 ξέσπασε δασική πυρκαγιά στην Κέρκυρα. Και οι δύο αυτές πυρκαγιές παραμένουν ενεργές μέχρι αυτήν την ώρα (ώρα 07:21, 25/7/2023) Στον παρακάτω Πίνακα 2 παρουσιάζονται οι καμένες εκτάσεις, όπως προέκυψαν από τη χαρτογράφηση κατά τη διάρκεια ή και μετά τη λήξη των πυρκαγιών.  Πίνακας 2 Παρακάτω παρουσιάζονται οι υπηρεσίες του FireHUB στην περίπτωση της πυρκαγιάς της Ρόδου που βρίσκεται σε εξέλιξη. Σύμφωνα με τον ημερήσιο χάρτη κινδύνου, η πυρκαγιά που ξέσπασε στη Ρόδο, βρισκόταν σε περιοχή που είχε χαρακτηριστεί ως περιοχή πολύ υψηλού κινδύνου για τις 18/07/2023.  Το γεγονός ανιχνεύθηκε από την υπηρεσία Παρακολούθησης Πυρκαγιών σε Πραγματικό Χρόνο και παρακολουθούταν συνεχώς ανά 5 λεπτά της ώρας. 

Η εξέλιξη των ενεργών εστιών στη Ρόδο

H πλατφόρμα ?????? ???? ??f???????? ?????? (????) της Επιχειρησιακής Μονάδας BEYOND του ΙΑΑΔΕΤ/ΕΑA κατέγραψε την εξέλιξη των ενεργών εστιών στη Ρόδο (Εικόνα 6), για το διάστημα 18/07/2023 – 25/7/2023 ύστερα από επεξεργασία δορυφορικών εικόνων μέσης ανάλυσης. Στο βίντεο που επισυνάπτεται φαίνεται η χωροχρονική εξάπλωσή τους.  Η καμένη έκταση της πυρκαγιάς μέχρι και τις 23/07/2023 και ώρα 12:27, εκτιμήθηκε σε περίπου 107.170 στρέμματα/10.717 εκτάρια. Χαρακτηριστικό είναι ότι μετά τη χαρτογράφηση σημειώθηκε πλήθος νέων ενεργών εστιών (Εικόνα 7) δυτικά και ανατολικά της καμένης έκτασης, γεγονός που υποδεικνύει ότι οι εστίες είναι διάσπαρτες και αναπτύσσονται ραγδαία. Υπολογίζεται ότι μετά το τέλος της πυρκαγιάς θα έχει καεί περισσότερο από το 10% του νησιού, ενώ μεγάλο κομμάτι της καμένης έκτασης βρίσκεται εντός του δικτύου Natura.