Μια επιστολή του Παπαδιαμάντη προς τον ανιψιό του Νικόλαο –πρωτότοκο γιο της αδελφής του Ουρανίας που μετανάστευσε με τ’ αδέλφια του στην Αμερική-, μας πληροφορεί για την επιθυμία του Αλέξανδρου το 1904 να ταξιδέψει στη Γαλλία. Η επιστολή βρέθηκε κυριολεκτικά στα σκουπίδια, σε ένα χαρτοκιβώτιο με παραλήπτη τον Νίκο Φαλτάιτς –σύζυγο της ανιψιάς του Ευθυμίας- στην οδό Καλλιδρομίου των Αθηνών, μαζί με άλλα αντικείμενα του κυρ- Αλέξανδρου.  Η Επιστολή γράφει τα εξής: Σκίαθος,Οκτωβρ.22,1904. Φίλτατε Νικόλαε, Σε ασπάζομαι, ομοίως και τον Μανώλην συν την Ελισάβετ, τον Ευάγγελον, Κωστήν και Διαμάντην, ασπασμούς από όλους μας._ Σαν αποφασίσης με το καλόν να φέρης την οικογένειαν εις την Αμερικήν, και θέλης να γλυτώσης από χασομέρια τριών μηνών και ζημίαν, γράψε μου εις Αθήνας, όπου πηγαίνω μεθαύριον, την άνοιξιν, οπόταν δώση ο Θεός, στείλέ μου τον ναύλον έως το 'Aβρε της Γαλλίας, και τους συνοδεύω εγώ έως το 'Aβρε, σε ειδοποιώ τηλεγραφικώς και συ τους περιμένεις εις Νέαν Υόρκην. Το πολύ μπορείς να έλθης έως το 'Aβρε να τους παραλάβης, αλλ' είνε περιττόν, διότι εγώ θα τους εξασφαλίσω καλά εις το μπαρκάρισμα. Έτσι θα λείψης μόνον δύο - τρεις ημέρας από την εργασίαν σου, και θα γείνη μεγάλη οικονομία. Αβιάστως, εάν δύνασαι, να γείνη ούτω, εις εμέ συμφέρει ένα ταξίδι έως την Γαλλίαν, διότι πιστεύω ότι κάτι θα κάμω εκεί. Ο θείος σας Γεώργιος ευρίσκεται τώρα εις Πορταριάν, είνε καλλίτερα. Δεχθήτε τους ασπασμούς όλων μας. Κυττάξατε να είσθε ομονοιασμένοι και φίλεργοι, διά να σας ευλογή ο Θεός. Μένω ο θείος σας Αλέξ.  Παπαδιαμάντης Δεν γνωρίζουμε αν τελικά στάλθηκε η επιστολή και αν απαντήθηκε στη συνέχεια απ’ τον Νικόλαο. Ο κυρ- Αλέξανδρος πάντως δεν πήγε στη Γαλλία. Ήθελε να ταξιδέψει ως εκεί όχι για αναψυχή μα γιατί ήταν βυθισμένος στην απελπισία εκείνη την περίοδο.  Συγκεκριμένα:  είχε χάσει ήδη από το 1895 τον πατέρα του, το 1896 τη μητέρα του και το 1897 το γαμπρό του. Τον Αύγουστο του 1903 γύρισε στη Σκιάθο ως τον Οκτώβριο του 1904 για να δει τι θα αποκάμει με τα ορφανά ανίψια του και τις ανύμφευτες αδελφές του. Τότε, τον Φεβρουάριο, ο αδελφός του Γεώργιος απολύθηκε απ’ το δημόσιο κι έπαθε νευρικό κλονισμό ώσπου πέθανε στις 18/4/1905. Τον καιρό δηλαδή που γράφει την επιστολή ο Παπαδιαμάντης στον ανιψιό του, είχε φορτωθεί και με την έγνοια της φροντίδας των πέντε παιδιών του αδελφού του. Προσπαθεί και πάλι ανεπιτυχώς, να εκδώσει το έργο του.  Έτσι συνέταξε την επιστολή. Το τι θα έκανε και πώς θα την έβγαζε δίχως δραχμή το διάστημα που θα παρέμενε στη Γαλλία, μόνο εκείνος βέβαια το γνωρίζει. Πιθανότατα να ζητούσε βοήθεια για την έκδοση του έργου του που ήλπιζε πάντα να του αποφέρει κάποια έσοδα για να συνδράμει την οικογένειά του. Στη Γαλλία πάντως ζούσαν πολλοί φιλότεχνοι Έλληνες ομογενείς, πιθανόν και γνωστοί του, σαν  τον Σπυρίδωνα  Παππά που  παντρεύτηκε τη  Θεώνη Καρόλου Δρακοπούλου ή Μυρτιώτισσα (1901), ηθοποιό εκλεκτή ποιήτρια και φίλη αργότερα του κυρ- Αλέξανδρου . Στις 14 Απριλίου του 1906 ο Σπυρίδωνας εξέδωσε το πρώτο φύλλο της γαλλόφωνης εφημερίδας  «Le Monde Hellénique» όπου πρωτοδημοσιεύθηκαν μεταφράσεις νεοελλήνων ποιητών και πεζογράφων από τους Pierre Beadry καί Jean d'Argos, που κυκλοφόρησαν έπειτα σε βιβλία στις κυριότερες ευρωπαϊκές χώρες. Αυτός μπορεί να ήταν ο σκοπός του ταξιδιού του Παπαδιαμάντη. Άλλωστε γράφτηκε πως ο ίδιος συμμετείχε αργότερα στην επιτροπή έκδοσης του γαλλόφωνου περιοδικού Graecia που ξεκίνησε στις 1/5/1910. Εντύπωση επίσης προκαλεί το γεγονός πως ο Παπαδιαμάντης αναφέρει πως θα πήγαινε ως τη Χάβρη που βρίσκεται ψηλά στη δυτική Γαλλία. Αξίζει λοιπόν να πούμε και δυο λόγια για το πώς ταξίδευε ο κόσμος στην εποχή του στην Αμερική. Τα λιμάνια αναχώρησης ήταν ο Πειραιάς και η Πάτρα. Μέχρι το 1907 δεν υπήρχαν ελληνικές ατμοπλοϊκές εταιρείες – τότε ιδρύθηκε η πρώτη ελληνική ωκεανοπόρος επιβατική γραμμή με το  υπερωκεάνιο “Μωραΐτης”- και οι μετανάστες έφευγαν με ξένα πλοία. Γινόταν μάλιστα και μετεπιβιβάσεις σε άλλα ευρωπαϊκά λιμάνια. Ένα απ’ αυτά ήταν και η Χάβρη κι από εκεί αναχωρούσαν με άλλο πλοίο για Αμερική. Μάλιστα, Οι γαλλικές εταιρείες “Messageries Maritimes”και “Fabre Line” μετέφεραν τους μετανάστες έως τη Μασσαλία και από εκεί πήγαιναν σιδηροδρομικώς στην Χάβρη ή το Χερβούργο όπου επιβιβάζονταν στα υπερωκεάνια του Βορείου Ατλαντικού με προορισμό τη Νέα Υόρκη. Οι περισσότεροι μετανάστες που ταξίδευαν με ατμόπλοιο προς τις ΗΠΑ ήταν φτωχοί άνθρωποι, οι οποίοι φυσικά αγόραζαν το φθηνότερο εισιτήριο. Ένα τέτοιο εισιτήριο κόστιζε $25, που μπορούσε να είναι τα ημερομίσθια δύο ετών. Με τα χρήματα αυτά αγόραζαν ένα ταξίδι 3000 μιλίων, διάρκειας 2-4 εβδομάδων, στοιβαγμένοι ο ένας πάνω στον άλλον  και με φαγητό που συνήθως αποτελείτο από σούπα και ψωμί. Ο Παπαδιαμάντης ασφαλώς και τα γνώριζε όλα αυτά καθώς, όπως γράψαμε στην αρχή, όλα τα αγόρια της αδελφής του Ουρανίας (επτά τον αριθμό) μετανάστευσαν στην Αμερική…