Για τα ξεχωριστά Χριστούγεννα των προηγούμενων ετών στη Σκιάθο, αλλά και για το μήνυμα της μεγάλης γιορτής της Χριστιανοσύνης μίλησε στο Ράδιο ΕΝΑ και στον Ηλία Κουτσερή ο πάτερ Γεώργιος Σταματάς, εφημέριος στον Μητροπολιτικό Ναό των Τριών Ιεραρχών στη Σκιάθο, ένας ακάματος ιερέας που ασκεί τα ποιμαντικά του καθήκοντα για πάνω από πενήντα χρόνια τώρα…
« Όλος αυτός ο στολισμός που γίνεται, είναι, γιατί θέλουμε έναν καλύτερο κόσμο, θέλουμε να ομορφύνουμε τον κόσμο μας, αλλά εάν μείνουμε μόνο στα εξωτερικά, δεν γίνεται αυτή η αλλαγή την οποία ποθούμε. Η αλλαγή θα έρθει πραγματικά με τη γέννηση του Χριστού μας, εάν ο Χριστός γεννηθεί μέσα μας», είπε χαρακτηριστικά ο πάτερ.
«Το καλύτερο δώρο η μεταμεσονύκτια Θεία Λειτουργία»
Μάλιστα στο προ ημερών, που επισκέφθηκε σχολεία του νησιού για να μιλήσει για τα Χριστούγεννα είπε στα παιδιά, ότι το καλύτερο δώρο που μπορούν να τους κάνουν φέτος οι γονείς τους είναι να τα ξυπνήσουν τη νύχτα και να τα φέρουν στη Χριστουγεννιάτικη Θεία Λειτουργία, που στη Σκιάθο τελείται στη 1 μετά τα μεσάνυχτα, όπου χτυπούν οι καμπάνες. Τα παιδιά, όπως είπε ο πάτερ, ανταποκρίθηκαν στην παραίνεσή του και το ζήτησαν από τους γονείς τους.
«Αυτή την ώρα, στη 1 μετά τα μεσάνυχτα, γίνονταν σε όλη τη χριστιανοσύνη η χριστουγεννιάτικη Θεία Λειτουργία, αλλά κάποια στιγμή το άλλαξαν στην Αθήνα, για λόγους πρακτικούς και έπειτα επεκτάθηκε παντού. Η Σκιάθος όμως το κράτησε και κάνει Λειτουργία στη 1 μετά τα μεσάνυχτα και αυτή αλλαγή της ώρας, έγινε όταν ήταν στην Αθήνα ο Παπαδιαμάντης και ο Μωραϊτίδης . Ο δεύτερος , έγραψε ένα πολύ ωραίο χριστουγεννιάτικο διήγημα που διαβάσαμε στη Σκιάθο το «Χριστούγεννα στον ύπνο μου», αναφερόμενος σε αυτή την αλλαγή.
Η νύχτα των Χριστουγέννων είναι για την εκκλησία. Αυτά είναι τα πραγματικά Χριστούγεννα κι όλα τα άλλα, όπως το δέντρο, ο στολισμός, μας προετοιμάζουν για τα Χριστούγεννα», επεσήμανε ο πάτερ Γεώργιος τονίζοντας πως η ανθρωπότητα γιορτάζει το γεγονός ότι ο Θεός έγινε άνθρωπος και ήρθε ανάμεσά μας.
Τα έθιμα της Σκιάθου μέσα από τα διηγήματα των Παπαδιαμάντη και Μωραϊτίδη
Σύμφωνα με τον πατέρα Γεώργιο, όλα τα έθιμα της Σκιάθου βρίσκονται μέσα στα χριστουγεννιάτικα διηγήματα του Παπαδιαμάντη και του Μωραϊτίδη.
«Γράφουν στα βιβλία τους ότι από την αρχή του 40ημερου ότι όλοι οι άνθρωποι νήστευαν. Κι έλεγε ο Μωραϊτίδης ότι υπήρχε μία καλύβα που χρησίμευε ως κρεοπωλείο και είχε καταληφθεί από έναν ναυπηγό, μόλις άρχιζε το 40ημερο. Την έπαιρνε ένας ναυπηγός, σκάρωνε μέσα τη βάρκα του για 40 μέρες κι έπειτα την έριχνε στη θάλασσα. Παραμονές Χριστουγέννων έφευγε ο ναυπηγός και ο κρεοπώλης καταλάμβανε πάλι την καλύβα του ακολουθούμενος από χοίρους τράγιους και αμνούς, όλα υπό σφαγή για τα Χριστούγεννα», είπε χαρακτηριστικά ο πάτερ.
Υπάρχουν όμως κι έθιμα που τηρούνται ακόμη και σήμερα, όπως η προετοιμασία των σπιτιών για τα Χριστούγεννα, το άσπρισμά τους, ο στολισμός με τα παραδοσιακά σκιαθίτικα κιλίμια.
«Τα κάλαντα των Χριστουγέννων τα έψαλαν παιδιά του νησιού αργά , την παραμονή»
Βέβαια, σε ότι αφορά στα κάλαντα, τα πράγματα πριν από χρόνια ήταν διαφορετικά καθώς όπως θυμάται ο πάτερ, τα κάλαντα των Χριστουγέννων τα έψαλαν τα παιδιά του νησιού αργά το απόγευμα της παραμονής. «Παλιότερα που δεν είχαμε καλό φωτισμό πηγαίναμε με τα φαναράκια και αυτό το έθιμο το βλέπεις και στα διηγήματα, όπως της «Κοκόνας το σπίτι» του Παπαδιαμάντη. Παλιά επίσης, δεν είχαμε τηλεοράσεις, ραδιόφωνα… και παραμονές Χριστουγέννων στο αναμμένο τζάκι στο σπίτι μας έλεγαν οι γονείς μας παραμύθια. Έτσι μεγαλώσαμε εμείς, με παραμύθια, με τους καλικάντζαρους , με τους μυλωνάδες και μας έλεγαν την ιστορία των Χριστουγέννων», σημείωσε.
Ακόμη θυμάται τα τραγούδια και τα κάλαντα που ηχούσαν από το δημοτικό σχολείο σε όλο το νησί. «Θυμάμαι στο Μπούρτζι που ήταν το δημοτικό σχολείο, από τότε που άρχιζε το 40ημερο οι δάσκαλοι μας μάθαιναν χριστουγεννιάτικα τραγούδια και κάλαντα και … βούιζε το σχολείο, ακούγονταν μέχρι κάτω την παραλία που τραγουδούσαμε χριστουγεννιάτικα τραγούδια, όπως και το Πάσχα που αλλάζαμε τα τροπάρια. Εμείς ως παιδιά ξέραμε όλα τα τροπάρια απέξω, γιατί μας τα μάθαιναν στο σχολείο», ανέφερε.
«Η χριστιανική παράδοση περνά μέσα από διηγήματα ανθρώπων του νησιού»
Τόνισε δε, πως η χριστιανική παράδοση περνά μέσα από τα διηγήματα των ανθρώπων του νησιού και οι συγγραφείς που έκαναν γνωστή τη Σκιάθο παντού με τα έργα τους έχουν επηρεαστεί από την εκκλησιαστική ζωή.
«Όλοι οι λόγιοι του νησιού μας , οι δύο Αλέξανδροι- Παπαδιαμάντης και Μωραϊτίδης- ο παπά Γιώργης ο Ρήγας , λαογράφος του νησιού και ο ιστορικός του νησιού μας Ιωάννης Φραγκούλας , όλοι βγήκαν μέσα από την εκκλησία. Και τα ήθη και τα έθιμα του νησιού μας είναι επηρεασμένα από την εκκλησιαστική ζωή», κατέληξε ο πάτερ Γεώργιος.