Παρακολουθώντας αυτές τις μέρες τις εργασίες του συνεδρίου της ΚΕΔΕ στον Βόλο, μπόρεσα να διαπιστώσω στο πλαίσιο της δουλειάς μου μια σειρά από πολύ θετικά στοιχεία και συμπεράσματα. Οι δήμοι της Ελλάδας, άρα, και οι τοπικές κοινωνίες αλλάζουν προς το καλύτερο. Δεν είναι ξεκάθαρο αν αλλάζουν από πάνω προς τα κάτω, άρα από τις ηγεσίες τους προς τους δημότες ή αν συμβαίνει το αντίστροφο, δηλαδή, ότι αλλάζουν οι κοινωνίες οπότε αναγκαστικά αλλάζουν οι ηγεσίες των δήμων. Μάλλον ισχύουν και τα δύο μαζί. Το βέβαιο πάντως είναι ότι η αλλαγή αυτή συμβαίνει κι αυτό είναι ένα πολύ θετικό στοιχείο. Ο κύριος λόγος της αλλαγής αυτής σύμφωνα με έρευνες, είναι ότι η συντριπτική πλειοψηφία των δημάρχων σε όλη την Ελλάδα είναι πλέον άνθρωποι μορφωμένοι, καθώς κατέχουν τουλάχιστον ένα πτυχίο Πανεπιστημίου και σε πολλές-πολλές περιπτώσεις έχουν ακόμα υψηλότερο επίπεδο πανεπιστημιακής εκπαίδευσης. Αξιοσημείωτο επίσης ότι, σύμφωνα και με επίσημα στοιχεία, τα επιστημονικά πεδία των δημάρχων αφορούν πολύ σχετικά αντικείμενα με τις ανάγκες των δήμων, κυρίως διοικητικές και οικονομικές επιστήμες, νομική, αρχιτεκτονική κ.λπ. Μπορούν έτσι να κατανοήσουν και να επηρεάσουν άμεσα ολόκληρη την Τοπική Αυτοδιοίκηση, είτε μέσα από τις καθημερινές αποφάσεις που παίρνουν για τους δήμους τους, είτε μέσα από την εξέλιξη της ελληνικής και ευρωπαϊκής κατάστασης. Καθώς συμμετέχω και σε έργα του εξωτερικού για την τοπική αυτοδιοίκηση, συμπεραίνω ότι αυτό πλέον συμβαίνει σχεδόν παντού στον δυτικό ή με δυτικό προσανατολισμό κόσμο (π.χ. χώρες της Αφρικής), γεγονός που δημιουργεί και μια «υποχρέωση παγκόσμιας συνεννόησης» στους σύγχρονους δημάρχους, στην οποία εξαιρετικά δύσκολα μπορούν να ανταπεξέλθουν πια δίχως υψηλή πανεπιστημιακή εκπαίδευση. Φαίνεται λοιπόν να γίνεται σύγχρονη κοινωνική απαίτηση και πολιτική ανάγκη για όσους θέλουν να συμμετέχουν στη βάσανο των επόμενων εκλογών για τους δήμους, το να έχουν περάσει και από τη βασανιστική διαδικασία του αμφιθέατρου του Πανεπιστημίου μαζί με την κοινωνική τριβή. Από μόνο του αυτό το στοιχείο, φυσικά, δεν αποτελεί απόδειξη για μια επιτυχημένη πορεία στη διοίκηση ενός Δήμου. Όμως, χτίζει την επάρκεια στο υποψήφιο – δήμαρχο της επόμενης μέρας να μπορεί να κατανοήσει τις ανάγκες της νέας πραγματικότητας. Να μπορεί να ανταπεξέλθει στις απαιτήσεις που (θα) υπάρχουν πλέον από το σύγχρονο επιχειρηματικό κόσμο και το διεθνές περιβάλλον για τον δήμο του, την Ελλάδα, την Ευρώπη, τον πλανήτη. Άλλωστε, αυτό φαίνεται και από το ποιοι δήμαρχοι ξεχωρίζουν και στις εργασίες των συνεδρίων της ΚΕΔΕ και ταυτόχρονα πραγματικά ξεχωρίζουν και οι τόποι τους. Τέλος αλλά όχι τελευταίο (last but not least…), υπάρχει ένα «καυτό» χαρακτηριστικό που φαίνεται να δίνει η σφυρηλάτηση στην πανεπιστημιακή εκπαίδευση ταυτόχρονα με την αγορά εργασίας στον υποψήφιο – δήμαρχο. Του δίνει την απαραίτητη προσωπικότητα, οντότητα, ώστε να μην επιτρέπει στους γυρολόγους πολιτικάντηδες – της κάθε τοπικής κοινωνίας – να τον πατρονάρουν πριν και μετά τις εκλογές, ενώ ταυτόχρονα του διαμορφώνει τον χαρακτήρα που απαιτείται ώστε να μην είναι αυταρχικός και λαϊκιστής απέναντι στην πορεία του δήμου και της κοινωνίας που υπηρετεί. Για όσους αγαπούν τους αριθμούς, το ποσοστό των δημάρχων με πανεπιστημιακή σχετική εκπαίδευση και επαγγελματική εμπειρία στο σύνολο των δήμων της Ελλάδας, αναμένεται να ανέβει στην επόμενη αυτοδιοικητική περίοδο (2023-2028) και να ξεπεράσει το 73%. Στο υπόλοιπο 27% (θα) βρίσκονται ορεινοί δήμοι και απομακρυσμένα νησιά. Ευτυχώς που το νησί μου δεν είναι ορεινό κι απομακρυσμένο. (*) Ο Λευτέρης Βιολέττας είναι Διευθύνων Σύμβουλος της Stratecon Greece – Consulting & Finance με έδρα την Αθήνα και Ειδικός Σύμβουλος στο Πρόγραμμα Αναδιάρθρωσης της Τοπικής Αυτοδιοίκησης του Γερμανικού Ομοσπονδιακού Υπουργείου Οικονομίας. Είναι κάτοχος πτυχίου στη Διοίκηση Επιχειρήσεων και Master από το School of Business of University of Nicosia με ειδίκευση στη Στρατηγική Ανάπτυξη Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης, Master από τη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου Frederick Cyprus σε εξέλιξη με ειδίκευση στις Νομικές Δικλείδες του Ευρωπαϊκού Δικαίου στον Ψηφιακό Μετασχηματισμό των Επιχειρήσεων. Έχει διατελέσει Δημοτικός Σύμβουλος και Εκτελεστικός Αντιπρόεδρος της ΔΕΥΑ Σκιάθου (2014-2018).