ΕΡΓΑΛΕΙΑ ΓΙΑ ΤΟ ΞΥΛΟ ΣΤΑ ΚΑΡΝΑΓΙΑ ΤΗΣ ΣΚΙΑΘΟΥ | γράφει ο Γιώργος Σανιδάς
2022-02-14 18:38:37
Με αφορμή την υπέροχη φωτογραφία της δεκαετίας του 50 απ’ τον ταρσανά των αδελφών Καρούλα στις Πλάκες, ας μάθουμε τα εργαλεία στα καρνάγια εκείνης της εποχής που ρόζιαζαν και τα επιδέξια χέρια των παππούδων μας. Πρώτα- πρώτα για το κουραστάρι ή πισκί που βλέπουμε στη φωτογραφία. Λέγεται το πριόνι της ξυλοναυπηγικής ενώ στη ξυλουργική ονομάζεται καταρράκτης από την κίνηση και τον τρόπο που το κρατούν οι μάστορες (ο ένας πάνω ο άλλος κάτω).
Αποτελεί μεγάλο χειροκίνητο πριόνι που φέρει μεγάλη λάμα προσαρμοσμένη σε τελάρο και σχηματίζει ένα παραλληλόγραμμο, οι κάθετες πλευρές του οποίου είναι λαβές και η πλευρά απέναντι από τη λάμα λειτουργεί σαν εντατήρας. Το κατασκεύαζαν συνήθως από πεύκο και χρησίμευε στην κοπή κορμών απ’ όπου έβγαζαν στραβόξύλα, καρένες, μαδέρια, ποδόσταμα κλπ.
Άλλα εργαλεία για το ξύλο στα καρνάγια ήταν η καρμανιόλα για το κόψιμο των δέντρων στα δάση, το τσεκούρι, το ξεγυριστάρι (μικρότερο απ’ το πισκί), το σμίνι (σβανάς) από 30 ως 100 εκατοστά, η σφήνα για να σχίζουν τα ξύλα κατά μήκος των ινών τους, η ματσόλα δηλαδή το ξύλινο σφυρί για τη σφήνα, το τσαπράζι για τη συντήρηση των κλίσεων στα δόντια του πριονιού, το καβαλέτο (καλαφάτης) όπου τοποθετούσαν τους κορμούς για κόψιμο, τα ροκάνια, η λίμα για τις λεπίδες των πριονιών κ.α.
Αξίζει να σημειώσουμε πως το κουραστάρι υπάρχει κι αποτυπώνεται υπέροχα η δουλειά που κάνει στο Ναυτικό Μουσείο Σκιάθου κι οποιοσδήποτε θέλει μπορεί να το θαυμάσει από κοντά ανεβαίνοντας στο Μπούρτζι.
ΡΟΗ ΕΙΔΗΣΕΩΝ